Vredesmissies

Laten we er wat van leren

In een wereld verscheurd door conflicten, is het makkelijk om te vergeten dat er mensen zijn die zich inzetten voor vrede en veiligheid. Dit zijn de verhalen van Nederlandse veteranen zoals Bas Beekman. Als jonge militairen hebben zij gediend in brandhaarden wereldwijd, vaak onder levensbedreigende omstandigheden. Op 29 juni 2024, tijdens Veteranendag, wordt hun moed, toewijding en opofferingen geëerd.

Bedankt voor onze vrede en veiligheid

Het Mariniersmuseum, Marinemuseum en het Nationaal Militair Museum nodigen alle veteranen uit elkaar te ontmoeten in één van de defensiemusea. Op 29 en 30 juni kunnen veteranen gratis één persoon meenemen op vertoon van de Veteranenpas.

Bas Beekman (36) brengt verschillende aspecten van zijn Korps Mariniers ervaring samen in de sportschool die hij gestart is: kameraadschap en fysiek uitdagende trainingen. Ook het mentale aspect speelt daarbij een rol. Bas: “Ik probeer mensen te bewegen hun grenzen te verleggen. Ik ben ervan overtuigd dat mensen veel meer kunnen dan ze denken.”

Bas was nog maar 17 jaar toen hij de beslissing nam om bij het Korps Mariniers te gaan. “Ik was stuurloos, was veel aan het sporten. Het avontuur en de veeleisendheid van het Korps spraken mij aan. Het is een elitekorps. Ik wilde bij de top. Om mezelf te bewijzen en te testen wie ik ben en waartoe ik in staat ben.”

Ongeëvenaarde broederschap

Dat is gelukt, stelt hij terugblikkend. “Het bizarre is: op die leeftijd denk je dat je de wereld aankan. Dat is niet zo. Maar juist door die strakke begrenzingen kon ik floreren. Sturing krijgen op die leeftijd is best lekker. Door de fysieke ontberingen waardeerde ik een warm bed. Dat alleen de sterksten overbleven, trok mij ook. Daar put je energie uit.”

Bas heeft 15 jaar gediend. Het grootste deel daarvan bij de speciale eenheden. “Ik heb anti-piraterij missies gedraaid in Somalië en anti-terreur interventies gedaan in Nederland.” Een actie in 2010 in Somalië maakte veel indruk op hem. “Tijdens een missie kregen we van een gekaapt containerschip het bericht dat ze in nood waren. Bij de ruim vier uur durende actie om de gijzelingssituatie op te lossen raakte een teamlid gewond. Als je een kameraad neer ziet gaan, is dat ook een persoonlijke tragedie. De broederschap die je met elkaar hebt is ongeëvenaard. Het heeft ons verandert. Ineens zie je de kwetsbaarheid. We waren een van de best getrainde teams in ons vakgebied. Gewend om te winnen. En dan zie je het ineens misgaan.”

Veiligheid en vrijheid zijn niet vanzelfsprekend

Ook de anti-terreur interventies in Nederland hebben indruk gemaakt. Bas: “Het viel mij op dat er ontzettend veel gebeurt in Nederland. Dat maak je aan de zijlijn niet mee. Wij gingen wekelijks eropuit voor zware delicten, waaronder gijzelingssituaties. Mensen hebben vaak geen benul welke diensten er zijn om de veiligheid van iedereen te waarborgen. We doen alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Dat is absoluut niet zo. Het is echt een valkuil dat mensen vrijheid als vanzelfsprekend achten.”

De overstap naar de burgermaatschappij maakte hij omdat hij toe was aan een nieuw hoofdstuk in zijn leven. Bas: “Ik heb altijd onrust gevoeld. Na 15 jaar Korps Mariniers is daar rust voor in de plaats gekomen. Ik had alle hoofdstukken die ik daar wilde doen afgesloten. En ik kreeg behoefte aan flexibiliteit, vrijheid en het gezin. Ik heb twee kinderen. Ik wilde meer aanwezig zijn in mijn rol als vader.”

Werk aan jezelf

De risico’s van het vak laat hij achter zich. Wat hij meeneemt is zelfvertrouwen. En meer: “Zelfkennis, creativiteit, positiviteit. Vastberadenheid om te doen wat ik wil doen, ongeacht de obstakels waar ik tegenaan loop. Mijn kwaliteiten als leider. En verantwoordelijkheid nemen. Ook als het fout gaat.”

Al die kwaliteiten en ervaringen komen samen in de ondernemingen die hij gestart is met andere oud-mariniers, waaronder een sportschool. “Wij brengen de groepscohesie terug in de sport. Met groepslessen en fysiek uitdagende trainingen,” vertelt Bas. “Ik stimuleer mensen om hun grenzen te verleggen. Ik ben ervan overtuigd dat mensen veel meer kunnen dan ze denken. Met een gezonde mindset en sterk lichaam kun je veel meer aan. We hoeven elkaar niet met fluwelen handschoenen te benaderen. Werk aan jezelf. Dát is de plek waar je invloed op hebt.”

Verplicht naar jezelf om die potentie te benutten

Vorig jaar werden Bas en zijn team onderscheiden voor hun dapperheid bij de gijzelingssituatie in Somalië. “De gijzelingssituatie was destijds wereldnieuws. Maar er was nergens plek of behoefte om mijn verhaal te doen. Die onderscheiding leverde mooie gesprekken op. Het is bizar werk op het scherpst van de snede. Ik zat opgesloten met mijn eigen gedachten. Ik was een binnenvetter; nu steeds minder.”

Hij is trots op wat hij heeft betekend voor Nederland. “Als je op het niveau waarop wij gewerkt hebben een aandeel kunt leveren in andermans veiligheid, voelt dat goed. Blijkbaar had ik de bouwstoffen om op dat niveau te komen. Dan ben je verplicht naar jezelf om die potentie te benutten.” Het veteraan-zijn draagt hij niet uit. “Maar ik voel me nog steeds marinier. Dat gaat er niet meer uit.”

Het verhaal van Bas laat zien wat veteraan zijn voor hem betekent. Het heeft hem gevormd en mentale munitie gegeven voor zijn maatschappelijke carrière na vertrek bij Defensie. Ontdek ook de moedige verhalen van marinevrouw Kirsten Kort en militaire vlieger Dominique Schreinemachers.

Wanneer ben je veteraan?

Een veteraan is de militair, de gewezen militair, of de gewezen dienstplichtige, van de Nederlandse krijgsmacht, of van het Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger, net als degene die behoorde tot het vaarplichtig koopvaardijpersoneel, die het Koninkrijk der Nederlanden heeft gediend onder oorlogsomstandigheden of heeft deelgenomen aan een missie ter handhaving of bevordering van de internationale rechtsorde voor zover deze missie bij regeling van Onze Minister is aangewezen.

In 2024 zijn er in totaal 100.800 veteranen waarvan 76.000 postactief en 24.800 nog in dienst.

Veteranen krijgen een draaginsigne Veteranen, ook wel Veteranenspeld genoemd. De speld staat symbool voor de waardering voor het risicovolle werk dat zij in het verleden als militair in naam van de samenleving hebben verricht.

Het Veteraneninstituut vormt een thuisbasis voor Veteranen door te erkennen en te waarderen en een plek te bieden waar zij zichzelf kunnen zijn.

Ontdek meer op de website van het Veteraneninstituut